محمدمهدی ربانی املشی

از دانشنامه‌ی اسلامی

استاد محمدمهدی ربانی املشی رانکوهی (۱۳۱۳ - ۱۳۶۴ ش) روحانی مبارز در دوران انقلاب اسلامی و از شاگردان آیت‌الله بروجردی و امام خمینی بود. وی پس از انقلاب از طرف حضرت امام به سمت دادستان کل کشور و نیز یکی از فقهای شورای نگهبان منصوب گردید. ایشان انسانی وارسته، متقی و مخلص و خدمتگزاری صادق بود.

نام کامل محمدمهدی ربانی املشی رانکوهی
زادروز ۱۳۱۳ شمسی
زادگاه قم
وفات ۱۳۶۴ شمسی
مدفن قم، حرم حضرت معصومه
اساتید

آیت‌الله بروجردی، امام خمینی، محقق داماد،...




ولادت

محمدمهدی ربانی املشی رانکوهی در ۱۵ شعبان ۱۳۵۳ قمری (۱۳۱۳ ش) در قم متولد شد. پدرش عبدالمکارم ربانی املشی روحانی مقیم قم، اهل املش گیلان بود و در نهایت زهد و قناعت می‌زیست.

تحصیلات

ربانی املشی تحصیلات ابتدایی را در قم از محضر پدر و دیگران بهره گرفت. وی برای ادامه تحصیلات عالیه وارد حوزه علمیه قم شد و از محضر اساتید و مراجع عظام آن حوزه مقدسه مانند آیت‌الله بروجردی، امام خمینی، محقق داماد بهره برد.

ایشان یکی از نخبگان حوزه علمیه به شمار می‌رفت و از دوستان و هم مباحثه های آیت الله خامنه ای و هاشمی رفسنجانی در سطوح تحصیلی از مقدمات تا خارج بود.

فعالیتهای سیاسی و اجتماعی

ربانی املشی از نوجوانی به فعالیت های اجتماعی و سیاسی علاقه مند بود. مبارزه و مجاهدت سیاسی او با بروز نهضت اسلامی ملت ایران به رهبری امام خمینی به اوج خود رسید و نتیجه آن تحمل مشقت ها و مرارت های حاصل از دستگیری ها، بازداشت ها، بازجویی ها، زندان ها و تبعیدهای پیاپی و مستمر از آغاز نهضت در ۱۳۴۱ تا پیروزی آن در ۱۳۵۷ بود. ایشان به گفته خودشان در آن زمان جزو شاگردان پرانرژی حضرت امام و از طلبه های داغ محسوب می‌شد و آماده بود تا هر مأموریتی را که بر عهده اش نهند به خوبی انجام دهد.

در زمان رژیم پهلوی جمعا هفت بار به زندان افتاد و دو بار تبعید شد و هر بار سه سال در شهرهای شوشتر و فردوس و شهر بابک بود و در جیرفت همراه آیت‌الله خامنه ای و آیت‌الله مکارم شیرازی در تبعید بسر برد. در ۲۵ آبان ۱۳۵۷ دوباره سکونتگاه اجباری خود را ترک و چند روز بعد رژیم ناچار ایشان را از محکومیت اقامت اجباری تبرئه کرد؛ وی پس از آن با اشتیاق فراوان برای به ثمر رسیدن انقلاب اسلامی فعالیت کرد.

به دنبال پیروزی انقلاب، مسئولیت های سنگینی را با جان و دل به دوش کشید. در بدو پیروزی انقلاب به فرمان حضرت امام مأموریت یافت تا در رأس هیئتی از فضلای حوزه علمیه به استانهای گیلان و مازندران سفر کند و از نزدیک مشکلات و مسائل مردم آن سامان را بررسی و در رفع نواقص و کمبودها بکوشد.

در ۲۳ خرداد ۱۳۵۹ با حکم امام خمینی به عنوان عضو ستاد انقلاب فرهنگی منصوب شد. پس از شهادت آیت‌الله بهشتی به فرمان امام خمینی به سمت دادستان کل کشور منصوب گردید و در شورای عالی قضایی عضویت یافت. ایشان پیش از این مدتها رئیس شعبه اول دادگاه عالی انقلاب بود. رهبر کبیر انقلاب در ۲۸ دی ۱۳۶۱ آیت‌الله ربانی املشی را به سمت یکی از فقهای شورای نگهبان منصوب کردند. ایشان که عضو مؤسس جامعه مدرسین حوزه علمیه قم بود همیشه برای موفقیت و سربلندی جامعه مدرسین کوشا بود.

در اولین دوره انتخابات مجلس خبرگان رهبری از سوی مردم خراسان و در دومین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی از سوی مردم تهران انتخاب شد که از طرف نمایندگان هر دو مجلس به سمت نایب رئیس دوم انتخاب شد. همچنین عضو فعال حزب جمهوری اسلامی بود و در شورای مرکزی، شورای داوری و شورای فقهای این حزب عضویت داشت.

وفات

مرحوم آیت الله ربانی املشی، سرانجام پس از عمری تلاش، مجاهدت، مبارزه و کوشش برای پیروزی و سربلندی اسلام و حکومت اسلامی، در ۱۷ تیر ۱۳۶۴ در اثر بیماری سرطان به لقاءالله پیوست. پیکر مطهر آن مرحوم پس از تشییع در تهران و قم، به حرم حضرت معصومه سلام الله علیها انتقال یافت و در کنار شهیدان بزرگوارى چون شهید محلاتى و دیگر شهدا به خاک سپرده شد.

منابع

آرشیو عکس و تصویر